Uit De Limburger van vrijdag 30 maart:
Nederweert heeft als eerste in Limburg besloten tot een stop op de uitbreiding van geitenbedrijven. Zorgen over de gezondheid bij mensen spelen een rol. Onder meer de provincie worstelt met het dossier.
DOOR JAN HENSELS
NEDERWEERT/MAASTRICHT
De voormalige varkenshouderij is niet voor de hobby gekocht. Ik wil er graag geiten inzetten. Als dat door het besluit van de gemeenteraad niet kan, dan zullen er varkens in komen. Dat kan op basis van de vergunning die er op ligt. Varkens zorgen echter voor meer uitstoot van ammoniak en fijnstof dan jonge opfokgeiten. Wat wil de gemeenteraad nu eigenlijk”, vraagt Sil Vrenken uit Ospel zich af nu de gemeente Nederweert recent als tot dusverre enige gemeente in Limburg heeft besloten tijdelijk uitbreidingen van geitenhouderijen een halt toe te roepen. Een jaar lang mag er door het opvallende besluit van de gemeenteraad geen geit bij. Ook varkens- en kippenboeren kunnen nu door het besluit niet overschakelen op geiten.
De agrarisch ondernemer wil op de voormalige varkensboerderij aan de Gerrisweg in Nederweert 1950 opfokgeiten plaatsen. Nu de raad er een streep door heeft gehaald, sluit hij juridische stappen tegen de gemeente niet uit.
Plannen
Varkens zorgen voor meer uitstoot van ammoniak en fijnstof dan jonge opfokgeiten. Wat wil de gemeenteraad nu eigenlijk? Sil Vrenken
In Nederweert lopen meerdere boeren rond met plannen om lege kippen- of varkensstallen om te vormen tot geitenhouderij, blijkt uit een brief die Nederweert begin deze maand aan minister van Landbouw Carola Schouten heeft gestuurd. Dat heeft volgens de gemeente positieve effecten op de uitstoot van fijnstof en ammoniak, die lager zou liggen dan bij varkens en kippen.
Tegelijkertijd leven er onder de bevolking zorgen over mogelijke gevolgen voor de gezondheid. De gemeente verwijst in de brief naar het rapport van afgelopen zomer van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dat rapport signaleert een verhoogde kans op longontsteking bij omwonenden van geitenhouderijen. „Om de onzekerheid voor bedrijven en omwonenden zo beperkt mogelijk te houden, hebben wij op korte termijn behoefte aan meer inzicht in gezondheidsrisico’s voor omwonenden van geitenhouderijen en wat deze gezondheidsrisico’s veroorzaakt.”
Omwonenden kwamen in opstand tegen de plannen van Vrenken. Zo was er een petitie met zo’n zeshonderd handtekeningen. Vrenken wil zeker niet zomaar voorbijgaan aan het grote aantal mensen dat de petitie heeft ondertekend. Hij plaatst wel de kanttekening dat hij het opvallend vindt dat ook mensen van ver buiten Nederweert hun handtekening plaatsten: tot in Amsterdam en Berlijn toe. Hij heeft zelf het vermoeden dat het vooral de Q-koortsuitbraak van zo’n tien jaar geleden is die de geitensector achtervolgt. De uitbraak van Q-koorts op onder meer geitenbedrijven leidde volgens het RIVM tot zeker 74 doden. Gedeputeerde Hubert Mackus (CDA) houdt er ook rekening mee dat bij tal van mensen de vrees voor Q-koorts nog altijd meespeelt als het om de geitenhouderij gaat. Hij wijst erop dat de dieren tegenwoordig worden ingeënt.
Ik denk eerder dat de vrees meespeelt dat de CDA-achterban het niet op prijs zal stellen. Jan van Nierop
Ook op andere plekken in Limburg komen mensen in verzet tegen nieuwe geitenhouderijen of uitbreidingen van bestaande bedrijven. Dat is onder meer het geval in Siebengewald in Noord-Limburg en het Zuid-Limburgse Eys.
Maatregelen
Net als Nederweert gingen de provincies Brabant en Gelderland eerder ook al over tot een tijdelijke stop op uitbreiding van de geitensector.
De provincie Limburg ziet vooralsnog niets in een moratorium. Een meerderheid van Provinciale Staten stemde in december tegen een motie die de Partij van de Dieren er over indiende. Gedeputeerde Mackus gaf wel aan dat hij in de loop van dit jaar met maatregelen komt voor de intensieve veehouderij.
Hij benadrukte gisteren in een reactie dat hij vindt dat de uitstoot van fijnstof en ammoniak omlaag moet. Van een tijdelijke stop voor de geitensector voelt hij niets. Volgens hem gaat het in het RIVM-rapport om een lichte toename van het aantal longontstekingen. Zeker omdat er nog veel vragen zijn vraagt hij zich af of zo’n stop niet een veel te zwaar middel is. ,,Al kan ik begrijpen dat de raad van Nederweert daar gezien de lokale situatie toe heeft besloten.” De provincie vraagt zich verder af of een tijdelijke stop juridisch standhoudt. In een brief aan minister Schouten schetst ook de provincie het dilemma van minder uitstoot bij geiten versus zorgen om de gezondheid bij omwonenden.
Jan van Nierop van Nederweert Anders denkt dat de stop wel degelijk juridisch overeind blijft. „Dat is toch ook het geval in Brabant en Gelderland. Ik denk eerder dat de vrees meespeelt dat de CDA-achterban het niet op prijs zal stellen.”
De Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB) zou het een kwalijke zaak vinden als individuele gemeenten nu op eigen beweging de geitenhouderijsector op slot zouden zetten, stelt woordvoerder Roel Boots.
Cor de Nijs van het platform Limburg Gezonder, dat kritisch staat tegenover overlast van de intensieve veehouderij juicht de stap juist toe.